Μια πολύ ενδιαφέρουσα έρευνα για το blogging στην Ελλάδα παρουσίασε στο ΠΑΝΤΕΙΟ Παν/μιο ο Ζαφείρης Καραμπάσης. Η έρευνα πραγματοποιήθηκε κατά το διάστημα Μάρτιος-Απρίλιος 2007 με δείγμα Ν=1367 ελληνόφωνους bloggers και αποτέλεσε μέρος της μεταπτυχιακής του διατριβής για το Μεταπτυχιακό πρόγραμμα του Παντείου Παν/μίου Την περίληψη και τα αποτελέσματα της έρευνας σας παρουσιάζουμε εδώ με την άδεια του συγγραφέα!! Του αξίζουν συγχαρητήρια.
ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗΣ
Τα blogs αποτελούν μια καινοτόμο πλατφόρμα επικοινωνίας που -για πρώτη φορά στην ιστορία- επιτρέπει στον κάθε έναν με απλή πρόσβαση στο internet, εντελώς ανέξοδα και μόνο με μερικά clicks του ποντικιού, να δημοσιεύσει περιεχόμενο οποιασδήποτε ψηφιακής μορφής δυνητικά σε ολόκληρο τον κόσμο. Η πρωτοφανής αυτή δυνατότητα -που εντάσσεται μέσα στα γενικότερα πλαίσια αυτού που έχει επικρατήσει να ονομάζεται “web 2.0” ή “social web”- μετασχηματίζει ριζικά το παγκόσμιο επικοινωνιακό τοπίο διευρύνοντας τη δημόσια σφαίρα ενώ αποτελεί ένα τεραστίων διαστάσεων φαινόμενο που κερδίζει σταδιακά ολοένα και περισσότερο την προσοχή των ΜΜΕ, των επιστημόνων, της αγοράς και κυρίως των απλών ανθρώπων που βλέπουν στα blogs ένα μέσο αυτοέκφρασης, κοινωνικοποίσης και αυτο-ενδυνάμωσης του λόγου τους. Λόγω της ιδιαίτερα νεαρής ηλικίας του φαινομένου η αφιερωμένη σε αυτό ακαδημαϊκή έρευνα δε μετρά περισσότερα απο 6 χρόνια, σημειώνει όμως διαρκή αύξηση της παραγωγής της. Με δεδομένη τη διαφορά της blogging πρακτικής από κοινωνία αναφοράς και από κουλτούρα σε κουλτούρα, η απουσία μελέτης που να αφορά στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της χρήσης της πλατφόρμας από πλευράς των ελληνόφωνων χρηστών της δημιουργεί έναν κενό που για την ώρα καλύπτεται από ποικίλλα σχόλια κυρίως των ελληνικών ΜΜΕ. Ως blogger και ταυτόχρονα επιστήμονας αποφάσισα μέσα στα πλαίσια της μεταπτυχιακής μου διατριβής να αποπειραθώ να διαφωτίσω το κενό αυτό. Ως εκ τούτου, χρησιμοποιώντας τόσο ποιοτικές όσο και κυρίως ποσοτικές μεθόδους, η εργασία αυτή αποπειράται να ανιχνεύσει τα χαρακτηριστικά της blogging δραστηριότητας στην Ελλάδα. Οι απαντήσεις 1367 ελληνόφωνων bloggers στο ερωτηματολόγιο που κατασκευάστηκε και διακινήθηκε online για το διάστημα Μάρτη-Απρίλη 2007 σκιαγραφούν το προφίλ, τα κίνητρα και τις πρακτικές αυτών που διατηρούν τα blogs που απαρτίζουν τη λεγόμενη «ελληνική μπλογκόσφαιρα». Επιπλέον, μας επιτρέπουν να προσεγγίσουμε τον βαθμό και τον τρόπο με τον οποίο οι ελληνόφωνοι bloggers χρησιμοποιούν το internet και τα υπόλοιπα μέσα, αλληλεπιδρούν, χρησιμοποιούν υπερ-συνδέσμους, διαχειρίζονται την ταυτότητά τους, χρησιμοποιούν δημοσιογραφικές πρακτικές αλλά και το σε ποιους απευθύνονται, ποια είναι η θεματολογία τους και η δημοφιλία τους ενώ οι συσχετίσεις όλων των παραπάνω στοιχείων μας επιτρέπουν να βγάλουμε πολλαπλά συμπεράσματα
ΣΥΝΟΨΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ
O “τυπικός ελληνόφωνος blogger” είναι 30άρης άνδρας που μένει στην Αθήνα, έχει πανεπιστημιακή μόρφωση και εργάζεται. Χρησιμοποιεί κάθε ένα από τα παραδοσιακά μέσα (τηλεόραση, έντυπα, ραδιόφωνο) λιγότερο από 1 ώρα την ημέρα ενώ αντίθετα χρησιμοποιεί το internet για περισσότερο από 4 ώρες στο οποίο συνδέεται κυρίως από το σπίτι του μέσω DSL γραμμής. Χαρακτηρίζει τις σχετικές με τους Η/Υ και το internet γνώσεις του “αρκετά τεχνικές” αφού χρησιμοποιεί το internet πάνω από 8 χρόνια ενώ παράλληλα δηλώνει πως έχει προηγούμενη εμπειρία δημοσίευσης δημιουργικής του δουλειάς αλλού αλλά και συμμετοχής του σε forums. Μέσα στους τελευταίους 6 μήνες έχει δημιουργήσει ένα (1) προσωπικό blog σε ξένο domain στο οποίο γράφει με ψευδώνυμο κυρίως επειδή του αρέσει το γράψιμο και επιθυμεί να επηρεάσει «άλλους ανθρώπους που μπορεί να ενδιαφέρονται». Το blog του δέχεται λιγότερες από 100 επισκέψεις την ημέρα από ανθρώπους που εκτιμά ότι δε γνωρίζει, δεν περιέχει διαφημίσεις και δεν είναι μόνο- αλλά πολυ-θεματικό. Δημοσιεύει κυρίως κείμενο και φωτογραφίες ενώ τα θέματά του σχετίζονται κυρίως με την κουλτούρα/πολιτισμό, δευτερευόντως με την προσωπική και τέλος με τη δημόσια ζωή. Ζητήματα που σχετίζονται με την καθημερινή ζωή, τα χόμπι, την ψυχαγωγία και την τέχνη καταλαμβάνουν τις 4 πρώτες θέσεις ενώ οι ειδήσεις, η επιστήμη/τεχνολογία και η πολιτική τις θέσεις 6-8. Ανανεώνει το blog του όποτε κάτι τον εμπνέει δηλαδή 1-5 φορές την εβδομάδα, ξοδεύοντας για το σκοπό αυτό λιγότερες από 5 ώρες την εβδομάδα. Τον ίδιο περίπου χρόνο ξοδεύει και για να διαβάσει άλλα blogs κάτι που κάνει όμως τα τελευταία 1-2 χρόνια (και όχι 6 μόνο μήνες). Δημοσιεύει το RSS feed του blog του ενώ οι αναγνώστες μπορούν να επικοινωνήσουν μαζί του είτε μέσω email είτε χρησιμοποιώντας τη δυνατότητα σχολιασμού που τους παρέχει. Τα σχόλια που δέχεται εμφανίζονται ελεύθερα χωρίς δική του προηγούμενη έγκριση και τα απαντά «συχνά ή πολύ συχνά» ενώ ο ίδιος αφήνει σχόλια «κάποιες φορές ή συχνά». Η αρχική σελίδα του blog του περιλαμβάνει συνδέσμους αλλά συνήθως όχι περισσότερους από 10 προς άλλα blogs και 10 προς άλλες τοποθεσίες στο web ενώ «συχνά ή πολύ συχνά» περιλαμβάνει συνδέσμους μέσα στο σώμα των άρθρων του. Ασχολείται με ζητήματα της επικαιρότητας καταναλώνοντας χρόνο για να επαληθεύσει και να διασταυρώσει αυτά που πρόκειται να δημοσιεύσει περιλαμβάνοντας παράλληλα συνδέσμους και για τις πηγές των πληροφοριών του «συχνά ή πολύ συχνά» αλλά δε θεωρεί το blog του μια μορφή δημοσιογραφίας. Θεωρεί το blog του απλώς ένα χόμπι με το οποίο του αρέσει να ασχολείται στον ελεύθερό του χρόνο δηλώνει όμως πως σε ένα χρόνο πιθανότατα θα συνεχίζει να το συντηρεί.
ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗΣ
Τα blogs αποτελούν μια καινοτόμο πλατφόρμα επικοινωνίας που -για πρώτη φορά στην ιστορία- επιτρέπει στον κάθε έναν με απλή πρόσβαση στο internet, εντελώς ανέξοδα και μόνο με μερικά clicks του ποντικιού, να δημοσιεύσει περιεχόμενο οποιασδήποτε ψηφιακής μορφής δυνητικά σε ολόκληρο τον κόσμο. Η πρωτοφανής αυτή δυνατότητα -που εντάσσεται μέσα στα γενικότερα πλαίσια αυτού που έχει επικρατήσει να ονομάζεται “web 2.0” ή “social web”- μετασχηματίζει ριζικά το παγκόσμιο επικοινωνιακό τοπίο διευρύνοντας τη δημόσια σφαίρα ενώ αποτελεί ένα τεραστίων διαστάσεων φαινόμενο που κερδίζει σταδιακά ολοένα και περισσότερο την προσοχή των ΜΜΕ, των επιστημόνων, της αγοράς και κυρίως των απλών ανθρώπων που βλέπουν στα blogs ένα μέσο αυτοέκφρασης, κοινωνικοποίσης και αυτο-ενδυνάμωσης του λόγου τους. Λόγω της ιδιαίτερα νεαρής ηλικίας του φαινομένου η αφιερωμένη σε αυτό ακαδημαϊκή έρευνα δε μετρά περισσότερα απο 6 χρόνια, σημειώνει όμως διαρκή αύξηση της παραγωγής της. Με δεδομένη τη διαφορά της blogging πρακτικής από κοινωνία αναφοράς και από κουλτούρα σε κουλτούρα, η απουσία μελέτης που να αφορά στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της χρήσης της πλατφόρμας από πλευράς των ελληνόφωνων χρηστών της δημιουργεί έναν κενό που για την ώρα καλύπτεται από ποικίλλα σχόλια κυρίως των ελληνικών ΜΜΕ. Ως blogger και ταυτόχρονα επιστήμονας αποφάσισα μέσα στα πλαίσια της μεταπτυχιακής μου διατριβής να αποπειραθώ να διαφωτίσω το κενό αυτό. Ως εκ τούτου, χρησιμοποιώντας τόσο ποιοτικές όσο και κυρίως ποσοτικές μεθόδους, η εργασία αυτή αποπειράται να ανιχνεύσει τα χαρακτηριστικά της blogging δραστηριότητας στην Ελλάδα. Οι απαντήσεις 1367 ελληνόφωνων bloggers στο ερωτηματολόγιο που κατασκευάστηκε και διακινήθηκε online για το διάστημα Μάρτη-Απρίλη 2007 σκιαγραφούν το προφίλ, τα κίνητρα και τις πρακτικές αυτών που διατηρούν τα blogs που απαρτίζουν τη λεγόμενη «ελληνική μπλογκόσφαιρα». Επιπλέον, μας επιτρέπουν να προσεγγίσουμε τον βαθμό και τον τρόπο με τον οποίο οι ελληνόφωνοι bloggers χρησιμοποιούν το internet και τα υπόλοιπα μέσα, αλληλεπιδρούν, χρησιμοποιούν υπερ-συνδέσμους, διαχειρίζονται την ταυτότητά τους, χρησιμοποιούν δημοσιογραφικές πρακτικές αλλά και το σε ποιους απευθύνονται, ποια είναι η θεματολογία τους και η δημοφιλία τους ενώ οι συσχετίσεις όλων των παραπάνω στοιχείων μας επιτρέπουν να βγάλουμε πολλαπλά συμπεράσματα
ΣΥΝΟΨΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ
O “τυπικός ελληνόφωνος blogger” είναι 30άρης άνδρας που μένει στην Αθήνα, έχει πανεπιστημιακή μόρφωση και εργάζεται. Χρησιμοποιεί κάθε ένα από τα παραδοσιακά μέσα (τηλεόραση, έντυπα, ραδιόφωνο) λιγότερο από 1 ώρα την ημέρα ενώ αντίθετα χρησιμοποιεί το internet για περισσότερο από 4 ώρες στο οποίο συνδέεται κυρίως από το σπίτι του μέσω DSL γραμμής. Χαρακτηρίζει τις σχετικές με τους Η/Υ και το internet γνώσεις του “αρκετά τεχνικές” αφού χρησιμοποιεί το internet πάνω από 8 χρόνια ενώ παράλληλα δηλώνει πως έχει προηγούμενη εμπειρία δημοσίευσης δημιουργικής του δουλειάς αλλού αλλά και συμμετοχής του σε forums. Μέσα στους τελευταίους 6 μήνες έχει δημιουργήσει ένα (1) προσωπικό blog σε ξένο domain στο οποίο γράφει με ψευδώνυμο κυρίως επειδή του αρέσει το γράψιμο και επιθυμεί να επηρεάσει «άλλους ανθρώπους που μπορεί να ενδιαφέρονται». Το blog του δέχεται λιγότερες από 100 επισκέψεις την ημέρα από ανθρώπους που εκτιμά ότι δε γνωρίζει, δεν περιέχει διαφημίσεις και δεν είναι μόνο- αλλά πολυ-θεματικό. Δημοσιεύει κυρίως κείμενο και φωτογραφίες ενώ τα θέματά του σχετίζονται κυρίως με την κουλτούρα/πολιτισμό, δευτερευόντως με την προσωπική και τέλος με τη δημόσια ζωή. Ζητήματα που σχετίζονται με την καθημερινή ζωή, τα χόμπι, την ψυχαγωγία και την τέχνη καταλαμβάνουν τις 4 πρώτες θέσεις ενώ οι ειδήσεις, η επιστήμη/τεχνολογία και η πολιτική τις θέσεις 6-8. Ανανεώνει το blog του όποτε κάτι τον εμπνέει δηλαδή 1-5 φορές την εβδομάδα, ξοδεύοντας για το σκοπό αυτό λιγότερες από 5 ώρες την εβδομάδα. Τον ίδιο περίπου χρόνο ξοδεύει και για να διαβάσει άλλα blogs κάτι που κάνει όμως τα τελευταία 1-2 χρόνια (και όχι 6 μόνο μήνες). Δημοσιεύει το RSS feed του blog του ενώ οι αναγνώστες μπορούν να επικοινωνήσουν μαζί του είτε μέσω email είτε χρησιμοποιώντας τη δυνατότητα σχολιασμού που τους παρέχει. Τα σχόλια που δέχεται εμφανίζονται ελεύθερα χωρίς δική του προηγούμενη έγκριση και τα απαντά «συχνά ή πολύ συχνά» ενώ ο ίδιος αφήνει σχόλια «κάποιες φορές ή συχνά». Η αρχική σελίδα του blog του περιλαμβάνει συνδέσμους αλλά συνήθως όχι περισσότερους από 10 προς άλλα blogs και 10 προς άλλες τοποθεσίες στο web ενώ «συχνά ή πολύ συχνά» περιλαμβάνει συνδέσμους μέσα στο σώμα των άρθρων του. Ασχολείται με ζητήματα της επικαιρότητας καταναλώνοντας χρόνο για να επαληθεύσει και να διασταυρώσει αυτά που πρόκειται να δημοσιεύσει περιλαμβάνοντας παράλληλα συνδέσμους και για τις πηγές των πληροφοριών του «συχνά ή πολύ συχνά» αλλά δε θεωρεί το blog του μια μορφή δημοσιογραφίας. Θεωρεί το blog του απλώς ένα χόμπι με το οποίο του αρέσει να ασχολείται στον ελεύθερό του χρόνο δηλώνει όμως πως σε ένα χρόνο πιθανότατα θα συνεχίζει να το συντηρεί.
Σχόλια
http://ereuna.wordpress.com/