Η ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ: ΑΠΟ ΤΗ ΒΕΝΕΤΟΚΡΑΤΙΑ ΣΤΟ ΦΡΑΓΜΑ ΑΠΟΣΕΛΕΜΗ

Λένε πως η ιστορία επαναλαμβάνεται, μόνο που τη δεύτερη φορά είναι κωμωδία. Όταν η Κρήτη ήταν κάτω από το ζυγό των Βενετών, το Οροπέδιο Λασιθίου πρωτοστατούσε στον αγώνα εναντίον τους , γι αυτό και -ως γνωστόν- ερημώθηκε για πολλά χρόνια. Οι ανάγκες όμως σε σιτηρά ανάγκασαν τους Βενετούς να δώσουν πάλι ζωή στο Λασίθι, προσπαθώντας μάλιστα μέσα από εμπεριστατωμένες μελέτες να δώσουν λύση σε προβλήματα φυσικά, όπως αυτό των πλημμύρων. Μια τέτοια μελέτη του μηχανικού R.Monani κατά το 1631, αφορούσε στα αντιπλημμυρικά έργα. Μεταξύ άλλων, ενδιαφέρον παρουσιάζει το παρακάτω απόσπασμα που σας το εκθέτω αυτούσιο: « Η πεδιάδα του Λασιθίου, μακριά από το Χάντακα 25-30 μίλια, βρίσκεται πάνω σε ψηλά βουνά γι αυτό απολαμβάνει μια αδιάκοπη άνοιξη........Μετά το θερισμό τα νερά σκεπάζουν κάθε χρόνο ολόκληρη σχεδόν την πεδιάδα εκείνη, γιατί δεν έχουν καμιά έξοδο. Ύστερα όμως από μερικές μέρες ανοίγουν μοναχές τους κάτι καταβόθρες που είχαν κλείσει από ξύλα και θάμνους και τα νερά βγαίνουν σε άλλο μέρος μερικά μίλια μακριά.. Η πλημμύρα αυτή φέρνει συνήθως σημαντικές καταστροφές στη συγκομιδή. Γι αυτό θεωρήθηκε πάντα καταστροφική η πλημμύρα αυτή και έχουν γίνει χιλιάδες συζητήσεις, έχουν δοθεί χιλιάδες υπομνήματα για να αποτρέψουν το κακό αυτό. Αφού όμως έκαμα προσεκτικές παρατηρήσεις πάνω στην ποιότητα των εδαφών βρήκα ότι τα χωράφια που δεν σκεπάστηκαν ποτέ από τα νερά της πλημμύρας ήταν τα πιο πολλά άγονα, αντίθετα από εκείνα που πλημμυρίζουν κάθε χρόνο και είναι εξαιρετικά.. Έβγαλα λοιπόν το συμπέρασμα πως οι πλημμύρες συντηρούν το Λασίθι, αφού το νερό αφήνει πίσω όλες τις λιπαρές ουσίες. Ύστερα από τις παραπάνω παρατηρήσεις» αναφέρει ο R. Monani «άλλαξα ολότελα γνώμη και κατέληξα στο συμπέρασμα ότι θα είναι σφάλμα να επιδιώξουμε να δοθεί διέξοδος στα νερά, άλλη από εκείνη που μοναχά τους βρίσκουν. Είναι λιγότερο το κακό να υποφέρει μερικές ζημιές η πεδιάδα, παρά να πάθει ολοκληρωτική καταστροφή μέσα σε λίγο χρονικό διάστημα».
Αυτά έγραφαν οι ειδικοί της εποχής και τα συμπεράσματα δικά σας...!!!...


ΜΑΚΡΑΚΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ
g.makrakis@ergasiakos.gr